Przejdź do treści
Świat Isotry
9. sierpnia 2024

Pochodzenie terminów rolet, żaluzji i pergoli: Droga słów do ich znaczenia

4 min.
1100 przeczytanie
Pochodzenie terminów rolet, żaluzji i pergoli: Droga słów do ich znaczenia
21 lutego przypomnieliśmy sobie Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Czy wiesz, skąd pochodzą niektóre terminy, których używamy w branży techniki zaciemniającej?

Zasłony zasłaniają, rolety rolują się

Przezroczysta lub częściowo przeświecająca zasłona tekstylna, która ma za zadanie zapobiegać spojrzeniom z zewnątrz do pomieszczeń, już od wielu stuleci nazywa w Czechach zasłoną. Stosunkowo wyraźnie z tego słowa wynika, że jej zadaniem jest zasłonięcie czegoś. Również w nazwie rolet nie ma nic tajemniczego. Przyjęliśmy ją prawdopodobnie z niemieckiego Rollette, pochodzącego z francuskiego roulette. Natomiast to pochodzi od słowa rouler – zwijać. Zatem roleta to nic innego, niż materiał nawinięty na wał, z pomocą którego rozwija się lub nawija według potrzeby.

Żaluzje przeciwko zazdrosności

Żaluzje już mają ciekawszą historię i pochodzenie nazwy. Jako pierwsi używali ich podobno orientalni władcy w haremach, którzy nie chcieli, aby ich haremowe piękności oglądał ktoś z zewnątrz. Okiennice z drewnianych lameli, z początku jeszcze nieruchomych, które przepuszczały do pomieszczenia światło, ale nie ciekawskie spojrzenia, zaczęto nazywać według francuskiego słowa – jalousie (żaluzi).

Markiza aniołów

Markiza i markiza to nie to samo; jednak tytuł szlachecki prawdopodobnie związany jest z zasłoną przed słońcem. Prawdopodobnie pierwotnie był to namiot – miejsce tak udekorowane i przyjemnie zacienione, że nadawało się również na pobyt szlachcianek. Anglicy błędnie zrozumieli termin „marquise” jako liczbę mnogą, a w amerykańskim angielskim termin „marquee” powstał w odniesieniu do tekstylnych daszków nad witrynami sklepowymi.

Pergola

Pergola brzmi w większości indoeuropejskich języków podobnie. Przyjęliśmy ją z włoskiego pergola, gdzie dostała się z łacińskiego wyrazu pergula nieznanego pochodzenia. Jednym z wariantów jej pochodzenia jest też starosłowiańskie słowo próg, które oznacza to samo, co w języku czeskim. Łacińska pergula oznaczała zarówno pergolę, jak też tak stragan przed domem lub chatę.

Plisse, rolety ekranowe i japońskie ściany

Wyraz plisse znały już nasze babcie – jako „plisowane“ nazywano suknie wyprasowane do wielu kilkucentymetrowych założeń. Niezależnie od tego, czy plisowane spódnice są akurat w modzie, czy nie, żaluzje plisse zdecydowanie wyznaczają trendy. Łączą w sobie elegancki i nowoczesny wygląd z praktycznością, łatwą adaptacją i prostym utrzymaniem.

Nazwa rolet ekranowych pochodzi z angielskiego słowa screen, które oprócz znaczenia „ekran“ oznacza też osłona, plandeka lub parawan. Natomiast japońskie ściany naprawdę pochodzą z Japonii, gdzie mają długą tradycję. Pierwotny były z papieru i drewna, dziś używamy nowoczesnych materiałów, ale pozostała elegancja, ożywienie wnętrza i przepuszczalność światła. Japońskie panele można tak wykorzystać zarówno do zaciemnienia jakichkolwiek okien łącznie z wielkoformatowymi, jak też do optycznego rozdzielenia pomieszczeń.

Najnowsze

Wskazówka tygodnia
21. listopada 2025

Pomysł tygodnia: Rolety ekranowe umożliwią wietrzenie również z zaciągniętym zaciemnieniem

Jakub Vaněk
4 min.
1100 przeczytanie
Pomysł tygodnia: Rolety ekranowe umożliwią wietrzenie również z zaciągniętym zaciemnieniem
Szukając równowagi między przyjemnym światłem, świeżym powietrzem i ochroną przed gorącem często jesteśmy zmuszeni do kompromisów. Chcemy wietrzyć, ale nie chcemy puścić do domu owadów. Chcemy światła, ale bez oślepiania. Chcemy widoku, ale jednocześnie prywatności. Właśnie w takich sytuacjach w pełni okazuje się siła rozwiązania, które łączy w sobie funkcjonalność, estetykę i inteligentną technologię. To są rolety ekranowe!
Dom i ogród
14. listopada 2025

Inspiracja dla zimowego tarasu: Jak uczynić go przytulniejszym i ochronić go?

Kateřina Jelenová
4 min.
1100 przeczytanie
Útulná podzimní terasa s gaučem a stolečkem.
Ten artykuł przynosi pomysły na to, jak wykorzystać taras również jesienią. Radzi, jak uczynić to miejsce przytulniejszym z pomocą tekstyliów i dekoracji i jak ochronić go przed złą pogodą z pomocą różnych typów zaciemnienia, takich jak markizy lub rolety. Dla większego komfortu zaleca dodanie źródła ciepła, na przykład przenośnego ogrzewacza.