Przejdź do treści
Motywy sezonowe

Jak obserwować zaćmienie Słońca?

Ing. Jakub Vaněk, Ph.D.
3 min-
1144 przeczytanie
Jak obserwować zaćmienie Słońca?
W czwartek 10 czerwca między 11:44 i 13:36 środkowoeuropejskiego letniego czasu przez tarczę Słońca przejdzie cień Księżyca w nowiu. O godzinie 12:39 będzie zakrywać jej największą część, w przybliżeniu jedną piątą. Jak najlepiej obserwować zaćmienie i kiedy będzie następne?

Pierścieniowe zaćmienie Słońca

W tym roku zaćmienie będzie u nas widoczne tylko jako częściowe – Księżyc zakryje tylko część tarczy Słońca. Terytorium, skąd będzie można obserwować zaćmienie jako pierścieniowe, ty razem znajduje się w części Kanady, Grenlandii i Rosji. Najbliższe pełne zaćmienie Słońca będzie można obserwować w tym roku 4 grudnia z Antarktydy. W Republice Czeskiej, niestety, pełnego zaćmienia Słońca doczekamy się dopiero 7 października 2135 roku, ale jeżeli jesteś gotów podróżować za nim przynajmniej po Europie, zaznacz w kalendarzu datę 12 sierpnia 2026 roku. W takim przypadku będziesz chciał zarezerwować bilet lotniczy do Hiszpanii lub na Islandię, gdzie całkowicie zakrytą tarczę Słońca zobaczysz na najdalej na zachód położonych cyplach wyspy.

Nieco wyraźniejsze zaćmienie będzie już 25 października 2022 roku koło południa – Księżyc patrząc z naszego terytorium zakryje ponad 42 % średnicy Słońca.

Jak obserwować zaćmienie Słońca

Patrzenie na Słońce bez ochrony wzroku jest bardzo niebezpieczne. Nie wystarczą też zwykłe okulary słoneczne lub wcześniej używane kółko z dyskietki (ponadto kto z nas ma je jeszcze w domu?). W wielkiej potrzebie i do krótkiego obserwowania Słońca można użyć ciemnej, nienapromieniowanej części zdjęcia rentgenowskiego (ale nie może być porysowane). Do bezpiecznej obserwacji w warunkach domowych trzeba mieć filtr spawalniczy stopień 13 i wyższy, ewentualnie specjalne filtry zakupione w planetarium. Kiedy już wybierzesz się do planetarium, najlepiej użyjesz sobie zaćmienia tu za pośrednictwem ich lunet wyposażonych w bezpieczne filtry, ewentualnie z pomocą lunety projekcyjnej.

Wpływ zaćmienia Słońca

Zaćmienie Słońca większość naszych przodków niepokoiło i wymyślali najróżniejsze legendy mitologiczne lub religijne z nim związane. Przy pełnym zaćmieniu dochodzi na zacienionej części (ok. jednej setnej powierzchni Ziemi) do wyraźnego ściemnienia i ochłodzenia. Wyraźnie reagują na nie zazwyczaj zwierzęta: pszczoły wracają do uli, ptaki często zamilkną.

Przy częściowym zaćmieniu można oczekiwać również reakcji u bardzo wrażliwych zwierząt, na przykład psów i kotów, u których zaobserwowano też reakcje na pełnię Księżyca. Ochłodzić powinno się minimalnie, może o jeden lub dwa stopnie Celsjusza. Nie możemy też oczekiwać wyraźnego ściemnienia.

Do dokładnego zaciemnienia wykorzystaj rolety przedokienne lub żaluzje zewnętrzne z lamelami zachodzącymi do siebie, na przykład typ Zetta. Materiały typu blackout są do dyspozycji również w przypadku rolet ekranowych. Jeżeli chcesz tylko lekko stłumić przenikające promienie słońca, Wypróbuj żaluzje plisse, rolety tekstylne, lub japońskie ściany.

Najnowsze

Dom i ogród
6. sierpnia 2025

Dywersyfikacja upraw: sprawdzona metoda, jak zwiększyć plony na grządkach

Ing. Kateřina Jelenová
4 min.
1144 przeczytanie
Dywersyfikacja upraw: sprawdzona metoda, jak zwiększyć plony na grządkach
Jak zoptymalizować plony warzyw, które uprawiasz w ogródku? Jeśli już masz ogródek od jakiegoś czasu, sam to zauważyłeś: powtarzana uprawa tych samych roślin na jednej grządce przynosi coraz niższe plony, wyczerpuje glebę i może prowadzić do rozprzestrzeniania się chorób. Dzieje się tak dlatego, że każda roślina ma nieco inne wymagania glebowe, pobiera z niej różne składniki odżywcze, a także wydziela do ziemi różne substancje odpadowe. Poradzimy Ci, jak zaplanować efektywne wykorzystanie grządek.
Dom i ogród
5. sierpnia 2025

Biofiliczna pergola: Jak lepiej połączyć się z naturą?

Ing. Aneta Paroulková
4 min.
1144 przeczytanie
Biofiliczna pergola: Jak lepiej połączyć się z naturą?
Spotkałeś się już z pojęciem biofiliczny? Wyraża zamiłowanie do przyrody i potrzebę wprowadzenia jak najwięcej naturalnych elementów do codziennego życia. Biofiliczny design to podejście architektoniczne, które łączy naszą przestrzeń życiową i przyrodę. Jest to coraz popularniejszy trend – a w pergoli możesz go użyć sobie najłatwiej.